INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisława Urszula (w zgromadzeniu Agnieszka) Szelęgiewicz  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2010-2011 w XLVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szelęgiewicz Stanisława Urszula, w zgromadzeniu Agnieszka (1928–1988), przełożona generalna służebniczek starowiejskich, historyk.

Ur. 19 X w Tarnobrzegu, była piątym z dziewięciorga dzieci Jana, urzędnika w star. tarnobrzeskim, i Franciszki z Dekutowskich, siostrzenicą Hieronima Dekutowskiego, pseud.: Zapora, Odra (1918–1949), żołnierza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemnego, dowódcy Okręgu Lubelskiego AK i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, zamordowanego w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

W l. 1936–42 uczyła się S. w Publicznej Szkole Państw. w Tarnobrzegu; klasę siódmą ukończyła na tajnych kompletach. Od r. 1944 uczęszczała w Tarnobrzegu do liceum humanistycznego i 11 VI 1948 zdała maturę. Dn. 31 VII t.r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej (służebniczek starowiejskich) w Starej Wsi (pow. brzozowski) i po odbyciu postulatu rozpoczęła 18 I 1949 nowicjat. Od 28 I 1950 pracowała w domu dziecka w Częstochowie. W październiku t.r. podjęła studia historyczne na Wydz. Nauk Humanistycznych KUL. Pierwsze śluby zakonne złożyła 5 VIII 1951. Studia zakończyła uzyskaniem 25 I 1955 magisterium na podstawie pracy Działalność społeczno-charytatywna Edmunda Bojanowskiego, napisanej pod kierunkiem Mariana Rechowicza. Następnie była wychowawczynią w przedszkolach w Szczawnicy, Szczawinie (pow. łódzki), Łodzi i Krakowie. Od listopada 1955 do czerwca 1957 uczyła historii i geografii siostry przygotowujące się zaocznie do matury w Starej Wsi i prowadziła badania nad przeszłością zgromadzenia. Dn. 5 VIII 1956 złożyła śluby wieczyste. Od września 1957 pracowała w szkole zawodowej dla dziewcząt w Liskowie (pow. kaliski), gdzie uczyła języka polskiego, historii i fizyki. W styczniu 1959 wróciła do Starej Wsi i kontynuowała badania nad przeszłością zgromadzenia zwieńczone publikacją Edmund Bojanowski i jego dzieło (P. 1966).

W l. 1967–79 była S. przez dwie kadencje radną generalną służebniczek starowiejskich. Wspólnie z Kazimierą Łobodzińską podjęła pracę nad dostosowaniem konstytucji zgromadzenia w myśl wskazań II Soboru Watykańskiego. W l. 1971–2 prowadziła kwerendy archiwalne w placówkach służebniczek starowiejskich w Afryce i obu Amerykach, po czym od r. 1972 uczestniczyła w pracach Biura Historycznego przy Wydz. Spraw Zakonnych Episkopatu Polski, kierowanego przez Jerzego Kłoczowskiego. Opublikowała artykuł Wśród refleksji o Edmundzie Bojanowskim i jego dziele („Chrześcijanie” T. 1: 1974), a wspólnie z Łobodzińską szkic Siostry służebniczki starowiejskie w Afryce („Maria Teresa Ledóchowska i misje”, W. 1977). Na Kongresie Komisji Międzynarodowej Historii Porównawczej Kościołów w Warszawie (25 VI – 1 VII 1978) wygłosiła referat o służebniczkach starowiejskich w czasie drugiej wojny światowej (skrót pt. Edmund Bojanowskis Little Servants during the Nazi Regime (the Stara Wieś Branch), w: „Miscellanea Historiae Ecclesiasticae Congres de Varsovie 25 juin – 1er Juillet 1978. Section IV. Les Églises chrétiennes dans L’Europe dominée par le IIIe Reich”, Wr. 1984). W r. 1978 w Sekcji Historii Wydz. Nauk Humanistycznych KUL rozpoczęła studia doktoranckie pod kierunkiem Kłoczowskiego. W styczniu 1979 prowadziła kwerendy w archiwum watykańskim i państw. archiwach w Wiedniu; przebywała także w Paryżu, kontaktując się z Marią Winowską.

Dn. 7 VII 1979 została S. wybrana na urząd przełożonej generalnej zgromadzenia służebniczek starowiejskich; podlegało jej odtąd ponad 1500 sióstr w ponad 230 placówkach w Europie, USA i Afryce. W dn. 3–12 X t.r. uczestniczyła w Kongresie Mariologicznym w Saragossie. W listopadzie 1980 w Rzymie załatwiała formalności związane z założeniem przy Papieskim Uniw. Gregoriańskim domu zgromadzenia oraz sprawy beatyfikacji: Bojanowskiego (za jej kadencji przeprowadzono diecezjalny przewód sądowy o uznanie cudu za jego przyczyną) i Marii (Leonii) Nastał (8 XII t.r. zakończono jej proces kognicyjny). W r. 1981 weszła w skład Konsulty Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce. Opublikowała kilka artykułów z historii służebniczek starowiejskich, m.in. wspólnie z Antonim Mokrzyckim Duchowość Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej („W nurcie zagadnień posoborowych”, W. 1981 XIV) oraz książkę Służebniczki Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej (Stara Wieś) 19391945 (L. 1984). Prace nad dziejami poszczególnych placówek ukończyła w formie krótkich monografii 150 klasztorów w archidiec. lwowskiej (mszp. w Arch. Głównym Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Starej Wsi). Z jej inicjatywy opracowano i wydano w r. 1982 modlitewnik i ceremoniał zgromadzenia. W l. 1982–3 odbyła wizytację kanoniczną placówek zakonnych w Afryce, USA i Rzymie. Doprowadziła w r. 1983 do zatwierdzenia apostolskiego nowych konstytucji i dyrektorium służebniczek starowiejskich oraz do ich druku w językach polskim i angielskim. W Jubileuszowym Roku Odkupienia 1983/4 zorganizowała pielgrzymkę sióstr do Rzymu. W r. 1984 została wybrana na przewodniczącą Konsulty Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce. Ufundowała w r. 1985 pomnik Bojanowskiego, umieszczony przed głównym wejściem do domu generalnego zgromadzenia w Starej Wsi.

Dn. 8 VII 1985 zakończyła S. kadencję przełożonej generalnej i włączyła się w pracę Diecezjalnego Zespołu Historycznego przy Kurii Biskupiej w Przemyślu. Wspólnie z Elżbietą Korobij opracowała szkic Z historii klasztoru Sióstr Służebniczek NMP w Starej Wsi („Chwalcie z nami Panią świata. Z dziejów Kościoła na ziemi brzozowskiej”, Kr. 1986). Pogodne usposobienie, chęć pomocy i skromność jednały jej sympatię sióstr, choć jako choleryczka była szybka w swoich reakcjach. Zmarła 23 II 1988 w Starej Wsi, została pochowana 25 II na tamtejszym cmentarzu parafialnym.

 

Portret przez Kazimierza Bednarza z Kr., w sali portretowej domu zgromadzenia w Starej Wsi; – Bibliografia historii Kościoła w Polsce w latach 1944–1970, W. 1977 II; toż za l. 1978–9, W. 1985; toż za l. 1980–1, W. 1989 II; Żmuda R., Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1982–1984, W. 1997 II; – Baran A. F., Pseudonim „Zapora” – mjr cc. Hieronim Dekutowski (1918–1949), Staszów [1996]; Korkuć M., Siedem wyroków śmierci dla „Zapory”, „Biul. IPN” 2008 nr 1–2 s. 115–23; – „Prawo Kanoniczne” R. 10: 1967 nr 1/2 s. 396–7 (rec. J. Bara); „W służbie Niepokalanej” 1979–85; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1988: „Rola Katol.” nr 5 (E. Korobij), „Tyg. Powsz.” nr 16, „W służbie Niepokalanej” nr 90; – Arch. Główne Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Starej Wsi: Akta personalne, nekrolog S. przez B. Biel (mszp.), karta statystyczna, koresp. S., wspomnienie z pobytu w Liskowie Czesławy Łuczak Tomaszewskiej (8 XI 1989); – Relacje dot. S. w zbiorach autorki; – Informacje Marka Pawelca z Arch. KUL.

Elżbieta Korobij

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Marek Skwarnicki

1930-04-30 - 2013-03-12
poeta
 

Piotr Szulkin

1950-04-26 - 2018-08-05
reżyser filmowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Dymitr Sokolcow

1873-12-12 - 1945-03-13
inżynier
 

Zdzisław Antoni Krygowski

1872-12-22 - 1955-08-10
matematyk
 

Władysław Ostrowski

1897-07-29 - 1949-03-23
chirurg
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.